Wat is een houthakselaar?
Een houthakselaar is een apparaat dat snoeiafval in stukjes snijdt. Een berg snoeiafval past daardoor makkelijk in een groencontainer. Maar dat is zonde, want de stukjes hout zijn perfecte mulch tegen onkruid.
Een hakselaar wordt ook wel houtversnipperaar genoemd, waarmee in feite één type hakselaar wordt bedoeld: de meshakselaar. Ook het woord “shredder” wordt gebruikt, niet te verwarren met de papierversnipperaar op kantoor.
Een hakselaar heeft een beveiligde invoeropening, en meestal ook een opvangbak of opvangzak voor de snippers.
Waarom zou je een hakselaar willen hebben?
Met versnipperd snoeiafval kun je onkruid voorkomen. Als je gesnoeide takken liever weggooit, dan is het alsnog heel handig om ze te versnipperen. Op die manier past er een enorme berg snoeiafval in een afvalcontainer. Met de auto snoeiafval afvoeren is dan niet meer nodig. Overigens kun je ook compost maken van de snippers.
Ik vind hakselen een geweldig klusje! Veel leuker dan onkruid wieden, en dat hoeft dan ook bijna niet meer als je de houtsnippers in je borders gebruikt.
Drie snijsystemen
Er zijn mes-, wals,- en turbinehakselaars. De betere houthakselaars kunnen allemaal takken van 40 tot 45 mm versnipperen, ongeacht het type. Een elektrische hakselaar is uitstekend voor de gemiddelde tuin. Er zijn ook modellen die op brandstof werken, maar daar heb ik geen onderzoek naar gedaan.
Het verschil zit vooral in hoeveel geluid het apparaat maakt, het onderhoud, en wat er precies mee versnipperd kan worden. Alle hakselaars werken prima voor vers gesnoeide takken, maar het is handig om bijvoorbeeld ook blad, conifeertakken, dennentakken en bloemenstengels te kunnen verwerken.
Soort | Geluid (dB(A)) | Gewicht (kg) | Onderhoud | Geschikt voor takken | Geschikt voor ander snoeiafval | Gemiddelde prijs |
Meshakselaar | 104 | 17 | Messen vervangen | Ja | Matig | € 186,00 |
Walshakselaar | 92 | 27 | Weinig | Ja | Redelijk | € 251,00 |
Turbinehakselaar | 90 | 31 | Weinig | Ja | Goed | € 495,00 |
Tabel: dit mag je gemiddeld van elektrische hakselaars verwachten. Gebaseerd op de top 11 van veel verkochte goede tot zeer goede hakselaars.
Meshakselaar
De meshakselaar heeft een ronddraaiende schijf met (meestal twee) messen. Takken worden tegen de schijf gedrukt en afgesneden. De messen moet je af en toe vervangen. De schijf heeft een hoog toerental. Daardoor maakt een meshakselaar veel geluid.
De snede van een snijhakselaar is scherp, alsof je een snoeischaar hebt gebruikt. Het gehakselde materiaal bestaat uit “nette” dunne schijfjes.
De messenhakselaar werkt goed voor vers gesnoeide takken met niet al te veel blad eraan. Bij licht snoeimateriaal zoals blad en dunne takjes kan het gebeuren dat dit bovenop de roterende messen blijft liggen en zich ophoopt. Laat het gesnoeide hout niet te lang liggen voor het hakselen. Het vocht trekt er dan uit waardoor het harder wordt. De messen hebben daar moeite mee en slijten sneller.
Voordelen meshakselaar
- Voordelig
- Licht apparaat, dus goed verplaatsbaar
Nadelen meshakselaar
- Maakt herrie
- Minder geschikt voor ander snoeimateriaal dan takken
- Messen moeten vervangen worden
Walshakselaar
De wals in deze hakselaar is een tandwiel. Dit wiel wordt ook wel freeswals, kneuswals of messenwals (vanwege de scherpe tanden) genoemd.
De tanden van het wiel zijn naar beneden gericht, waardoor de van boven ingevoerde takken in de hakselaar worden getrokken, meer dan bij een meshakselaar. Het wiel draait richting de snijplaat, die bijna tegen het tandwiel staat. Deze snijplaat wordt ook wel tegenmes, versterkingsplaat of aandrukplaat genoemd. Daar wordt de tak afgebroken. Het tandwiel draait relatief langzaam, waardoor het geluidsniveau van de walshakselaar meevalt.
Walshakselaars worden ook wel “fluisterhakselaars” genoemd. Dat is wat overdreven. Ze hebben een krachtige motor die takken breekt, en dat maakt nu eenmaal geluid. Maar het geluidsniveau is wel een stuk lager dan bij een meshakselaar.
Wat de walshakselaar doet met een tak kan omschreven worden als breken, kneuzen, pletten of scheuren. Het gehakselde materiaal bestaat uit ruwe snippers.
Dit mechanisme trekt materiaal naar binnen. Daardoor kunnen ook dunnere takjes en blad worden verwerkt, vooral als het materiaal vers is, maar niet natgeregend. Het kan wel gebeuren dat dunne takjes gekneusd de hakselaar verlaten, in plaats van in stukjes.
Ook hier geldt dat vers gesnoeide takken de voorkeur hebben boven oudere verdroogde takken, maar het is minder problematisch dan bij messenhakselaars.
Voordelen walshakselaar
- Weinig onderhoud
- Geluid valt mee
- Ook geschikt voor ander snoeimateriaal dan takken
Nadelen walshakselaar
- Zwaar apparaat
Turbinehakselaar
Dit is een verbeterde versie van de walshakselaar. De wals is geen massief tandwiel, maar heeft een conische vorm en is hol van binnen.
Takken worden makkelijker naar binnen getrokken, en de doorvoercapaciteit is groter. Ook wordt zacht en klein materiaal makkelijker verwerkt. Klein blad kan de wals via de holle binnenkant passeren, en deels of niet versneden worden. Niet (geheel) versneden blad is geen probleem om goede mulch te maken, en het voorkomt verstoppingen.
Dit type hakselaar wordt alleen door Bosch gemaakt.
Voordelen turbinehakselaar
- Weinig onderhoud
- Geluid valt mee
- Heel geschikt voor ander snoeimateriaal dan takken
- Kleinste kans op verstoppingen
Nadelen turbinehakselaar
- Prijzig
- Zwaar apparaat
De energievoorziening van hakselaars
Normaal gesproken heeft een hakselaar een elektromotor, maar er zijn ook modellen op fossiele brandstof.
Elektrische hakselaar
De elektrische aangedreven hakselaar is gangbaar voor gebruik in de tuin door consumenten.
Voordelen
- Milieuvriendelijk (bij groene stroom of eigen zonnepanelen)
- Betaalbaar
- Veilig: geen brandstof nodig, en de stekker kan er altijd uit voor absolute zekerheid
Nadelen
- Stopcontact en verlengkabel nodig
Benzine- of dieselhakselaar
Hakselaars met een verbrandingsmotor zijn alleen te overwegen als je bovengemiddeld veel snoeimateriaal inclusief takken dikker dan 45 mm wilt versnipperen. Bij tuinen van meerdere hectaren of percelen zonder elektra kan een hakselaar op benzine of diesel handig zijn.
Voordelen
- Geen stopcontact nodig
- Ook geschikt voor takken dikker dan 45 mm
Nadelen
- Prijzig
- Zware apparaten
- Je moet steeds brandstof en olie kopen
- Niet milieuvriendelijk
- Uitlaatgassen
Accuhakselaar
Er bestaan nog geen consumentenhakselaars die op een accu werken.
Veiligheid van hakselaars
Moderne hakselaars zijn goed beveiligd. Ze hebben een lange invoeropening, soms in de vorm van een trechter. Handen kunnen daar niet diep genoeg in om ook maar in de buurt van het snijmechanisme te komen. De invoeropening is vaak ook zo vormgegeven dat te dikke takken er niet in passen.
Daarnaast zal de hakselaar niet werken als hij niet volledig in elkaar is gezet, of als de opvangbak er niet helemaal in geschoven is.
Welke hakselaar voor mulch tegen onkruid?
Als onkruid voorkomen je hoofddoel van een hakselaar is, dan zijn er twee zaken om rekening mee te houden:
- Je wilt zoveel mogelijk mulch, en dus het liefst een hakselaar die alle soorten tuinafval kan verwerken. Een wals- of turbinehakselaar is hiervoor het beste.
- Je wilt dat de mulch zo lang mogelijk meegaat. Scherp afgesneden houtsnippers verteren wat minder snel dan gekneusd of gescheurd ruwer hout. Een meshakselaar is hiervoor het beste.
Het eerste punt vind ik het belangrijkste, en dat is o.a. de reden waarom wals- en turbinehakselaars mijn voorkeur hebben. Maar er zijn meer redenen.